تاریخ شاهنشاهی هخامنشی نوشته البرت تن آیک اومستد

معرفی کتاب تاریخ شاهنشاهی هخامنشی

تاریخ شاهنشاهی هخامنشی اثری است از آلبرت تن آیک اولمستد ( ۱۹۴۵-۱۸۸۰)، مستشرق آمریکایی و استاد پیشین تاریخ شرق در دانشگاه شیکاگو، که نگارش آن در ۱۹۴۳ به پایان رسیده و در ۱۹۴۸، جزو سلسله انتشارات دانشگاه شیکاگو، منتشر شده است. نویسنده دانشمند این کتاب از آشورشناسان مشهور است. تلاش او، در این اثر، بر آن بوده که، ضمن بیان تاریخ ایران باستان و تاریخ ملتهای کهن خاورمیانه چـون مـصـر، فلسطین، بین النهرین و یونان باستان، قصص کتاب مقدس را در زمره وقایع تاریخی جای دهد. پیش از نشر این کتاب، کلیه کتب تاریخی به زبانهای اروپایی درباره هخامنشیان صرفاً بر پایه استفاده از منابع یونانی تهیه و تدوین شده بود. از این رو، در این گونه آثار، تاریخ ایران هخامنشی زایده ای از تاریخ یونان لحاظ گردیده است. اما، در اثر اولمستد تاریخ دولتها و ملتهای هم عصر شاهنشاهی هخامنشی است که در پرتو تاریخ آن دولت تنظیم گشته است. منابع کتاب شامل مجموعه عظیم باستان شناسی عکس برداری شده از نوشته های متعدد به زبانهای فارسی باستان، اوستایی، ایلامی، آسوری، فنیقی، مصری و عهد قدیم و عهد جدید و آثار مورخان یونانی است. از جمله این منابع کاوشهای تخت جمشید است که در میان آنها هزاران لوحه به زبانهای ایلامی، آرامی، یونانی و فریگیایی وجود دارد. این لوحه ها آگاهی های فراوانی درباره زندگی شاهان و خاندانهای فرمانروا و کارهای ساختمانی داریوش اول و خشایارشا و همچنین طرز مردم عادی در اختیار خواننده قرار می دهد. از مطالعه و تدوین این آگاهیها بود که، برخلاف سابق، منابع خودی بر منابع یونانی تفوق یافت. این مجموعه کم نظیر توسط دانشگاه شیکاگو جمع آوری شد و اولمستد اثر خود را بیشتر بر پایه آنها تنظیم و تدوین کرده است. این منابع غیر یونانی روایات مورخان یونانی، مثل هرودوت، گرنفون و کتسیاس را تکمیل کردند. از مطالعه این منابع در می یابیم که آگاهی های ما درباره هخامنشیان و عصر آنان، وقتی تنها از دریچه چشم نویسندگان و تاریخ نگاران یونانی به گذشته بنگریم، تا چه اندازه ناقص اند. بر پایه منابع مورد استفاده اولمستد است که پی می بریم یونان هرگز تهدید سیاسی جدی برای ایران به حساب نمی آمده است؛ زیرا یونان باستان هیچگاه، به واقع، موجودیت واحد ملی نداشته و بنابراین تاریخ ایران زایده تاریخ یونان شمرده نمی شده است.

منبع: فرهنگ آثار ایرانی ـ اسلامی (جلد دوم)