تجلی رمز و روایت در شعر عطار نیشابوری نوشته رضا اشرف زاده

معرفی کتاب تجلی رمز و روایت در شعر عطار نیشابوری

کتاب تجلی رمز و روایت در شعر عطار نیشابوری تألیف رضا اشرف زاده تولد (۱۳۲۶) است که در ۱۳۷۳ منتشر شد. مؤلف «رمز» را به معنای «اسطوره» گرفته و از این رو بخش اول کتاب را به بررسی «رمز یا اسطوره» اختصاص داده و به تعریف و شکل گیری آن در زبان عطار پرداخته است.

در بخش دوم، «عطارو داستان سرایی»، «علت علاقه عطار به داستان پردازی» بررسی شده که درآمدی است بر بخش سوم در باب «رمز ، تمثیل و روایت در شعر عطار» و در آن به تمثیلاتی با عناوین ماه و خورشید، سنگ و کلوخ، آتش و سوخته، شمع و پروانه، قصه دیوانگان بهلول و حکایات او اشاره شده است. در بخش چهارم تا بخش ششم (آخرین بخش کتاب) از «کیفیت تجلی شاعرانه رمزها و اساطیر» «روایات تاریخی» و «روایات دینی» گفتگو شده است: از آدم و ابلیس و خضر گرفته تا آب زندگانی و جمشید و جام جم و قهرمانان حماسی ایران و سیمرغ و هاروت و ماروت (در بخش اسطوره ای)؛ از اسکندر و محمود غزنوی تا حلاج و شیخ صنعان و لیلی و مجنون و حاتم طایی (در بخش تاریخی)؛ از یوسف و زلیخا و ابراهیم و سلیمان تا موسی و عیسی و داوود و نوح و اصحاب کهف و یونس و یحیی و ایوب و صالح (در بخش دینی).

در واقع، فهرستی نسبتاً کامل از شخصیتهای افسانه ای و تاریخی و داستانهای آنها که در آثار عطار انعکاس یافته اند با شرح تحلیلی به دست داده شده است. مؤلف، ضمن نقل سخنان و اشعار عطار و استشهاد از آنها، از منابع معتبر بهره گرفته است. کتاب فاقد نمایه است.

منبع: فرهنگ آثار ایرانی ـ اسلامی (جلد دوم)