روزنامه خاطرات شرف الدوله

معرفی کتاب روزنامه خاطرات شرف الدوله

کتاب روزنامه خاطرات شرف الدوله یادداشت‌های روزانه‌ی یک دوره‌ی کمابیش دو سال و نیمه از زندگی میرزا ابراهیم خان باغمیشهای ملقب به شرف الدوله و مشهور به کلانتر (حدود ۱۲۷۲ق – ۱۳۵۱ق / ۱۳۱۱ ش)، فرزند حاجی میرزا مهدی باغمیشهای معروف به حاجی کلانتر، از رجال سرشناس و معروفِ آذربایجان است.

«کلانتر» در عهد صفويه عنوان مأموری بود که ریش‌سفیدان اصناف و کدخدایان محله‌ها را با مشورت مردم تعیین می‌کرد و در توزیع مالیات و سرشکن‌کردن عوارض بين اصناف و كسبه نظارت داشت.

از تاریخ تولد شرف الدوله اطلاع دقیقی در دست نیست. به قرینه‌ی تاریخ تولد برادر بزرگش (۱۲۷۰ ق)، حدس زده می‌شود که خودِ او در حدود سال‌های ۱۲۷۱ ۱۲۷۲ در تبریز زاده شده باشد. او دوران کودکی، نوجوانی و تحصیلات خود را در همان‌جا گذراند و تقریباً بیست‌و‌پنج ساله بود که وارد خدمات دیوانی شد و با عنوان مستوفی سرکاری در دستگاه مظفر الدين ميرزا، ولي‌عهد ناصر الدین شاه در تبریز مشغول خدمت شده و دیری نگذشت که به میراث کدخدایی محله باغمیشه نیز به او رسید. نتیجه‌ی آن پس از نشستن مظفر الدین شاه بر تخت سلطنت و ولايتعهدي محمدعلی میرزا در تبریز، در افتادن با ولیعهد و ایادی او بود که همه در کار احتکار و گران‌فروشی و کمک به ایجاد قحطی در آذربایجان به ویژه در تبریز بودند و این وضع با افت و خیز بسیار چند سال به درازا کشید.

منبع: فرهنگ آثار ایرانی ـ اسلامی (جلد چهارم)