بیوگرافی نویسندگان
زندگینامه و خرید کتاب های تقی ارانی
تقی ارانی، (۱۲۸۲ شمسی؛ تبریز – بهمن ۱۳۱۸؛ تهران) فعال سیاسی؛ نویسنده با نام مستعار «احمد قاضی» در خانواده‌ای مرفه به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی را در تبریز و دوره‌ی متوسطه را از ۱۲۹۴ تا ۱۳۰۰ در دارالفنون گذراند. در ۱۳۰۱ برای ادامه تحصیل به آلمان رفت. در ۱۳۰۴ به سوسیالیسم گروید و با چند تن دیگر «فرقه‌ی جمهوری انقلابی ایران» را بنیاد نهاد. از ۱۳۰۵ بورسيه‌ی وزارت جنگ شد. در ۱۳۰۷ از دانشگاه برلین در رشته‌ی شیمی درجه‌ی دکتری گرفت و مدتی نیز در همین دانشگاه به تدریس زبان فارسی پرداخت. در ۱۳۰۸ به ایران بازگشت. چندی در مدارس مختلف تدریس کرد و همزمان مدیر کل صنایع شد. از ۱۳۱۲ مجله‌ی دنیا را با همکاری چند تن دیگر منتشر ساخت که بعدها ارگان تئوریک «حزب توده‌ی ایران» شد. بانی گروه موسوم «۵۳ نفر» بود که در اردیبهشت ۱۳1۶ همگی دستگیر شدند. در دادگاه به ده سال حبس مجرد محکوم شد و در زندان بدترین شرایط را برای او ایجاد کردند. پس از تحمل ۳۲ ماه رنج و شکنجه هنگامی که در زندان جان سپرد مسؤولین زندان علت مرگ را بیماری تیفوس اعلام کردند که در زندان شایع شده بود ولی دوستان و هم‌بندان او از جمله بزرگ علوی اعلام کردند که او را در زندان به قتل رسانده‌اند و علائم مسمومیت در بدن او وجود داشت.
احمد شاملو شعر «قصیده برای انسانِ ماهِ بهمن» از دفتر قطعنامه را در بهمن ۱۳۲۹ به یاد او سرود.
نشر متون: وجه دین (۱۳۰۳؛ برلین – تهران: ۱۳۴۸)؛ بدایع (۱۳۰۴؛ برلین – تهران: ۱۳۵۸). و چند اثر دیگر که غالبا در زمینه‌ی علوم و مسائل اجتماعی و بعضأ ترجمه است؛ و نیز مقالاتی علمی و سیاسي.
منبع: فرهنگ ادبیات فارسی / نوشته‌ی محمد شریفی / ویراسته‌ی محمدرضا جعفری / انتشارات معین / چاپ دوم 1387
