درباره کتاب تاریخ مشروطه ایران نوشته احمد کسروی

کتاب بزرگ و ارزشمند تاریخ مشروطه ایران نوشته احمد کسروی با اینکه بیش از سی سال از تاریخ نگارش آن می گذرد بی هیچ تردیدی هنوز همانندی نداشته که اینسان جستجوگرانه و با چشمداشتی از سر فهم و اندیشه به کند و کاو، علل و گونه های فرهنگی، تاریخی، اجتماعی، مذهبی، مشروطه خواهی و بررسی چگونگی این عناصر و کیفیت وابستگی آنان با یکدیگر، در یکجا و با هم پرداخته باشد. کسروی با این کتاب بسیاری از جانبازان گمنام جنبش مشروطه را از بی چهرگی رهانید، و به آنان و کارهای پر ارجشان بعد تاریخی داد، نارسائیها را نمود همانگونه که رسائیها را، و ما دانش خود را از تاریخ مشروطه ایران، مرهون تلاش گرانبار او می دانیم.

کسروی در پیشگفتار کتاب تاریخ مشروطه ایران به طرح حرفها و مسائل تازه ای می پردازد و با نگرشی دیگر به رویداد های نهضت مشروطه می پردازد. (در جنبش مشروطه دودسته پا در میان داشته اند: «یکی وزیران و درباریان و مردان برجسته و بنام و دیگری بازاریان و کسان گمنام و بیشکوه» آن دسته کمتر یکی درستی نمودند و این دسته کمتر یکی نادرستی نشان دادند. هرچه هست کارها را این دسته گمنام و بی شکوه پیش بردند و تاریخ باید به نام اینان نوشته شود). آنگاه کتاب در سه بخش به تبیین شرایط، آغاز و تکوین موج مشروطه خواهی می پردازد و آنسان جالب وگیرا که خواننده با تصویر یک رمان خواندنی و شیرین، همگام با آن پیش می رود.