خاطرات سیاسی سید محمدعلی شوشتری نوشته غلامحسین میرزاصالح

معرفی کتاب خاطرات سیاسی سیّد محمد علی شوشتری (خفیه نویس رضا شاه پهلوی)

کتاب خاطرات سیاسی سیّد محمد علی شوشتری اثری است  از سيد محمد عـلـى جزایری شوشتری (۱۲۶۸ – ۱۳۴۱ش)، از رجال سیاسی متنفذ دوران رضا شاه و نماینده مردم گرگان در دوره های پنجم و شانزدهم و هجدهم مجلس شورای ملی.

متن اصلی کتاب، با عنوان رضا شاه و واقعه مسجد گوهرشاد با اشاره شوشتری به نطق عباس اسکندری (نهم مهر ۱۳۲۶)، نماینده مجلس شورای ملی، در مخالفت با دولت قوام السلطنه و در حمله به وزرای دارایی (عبدالحسین هژیر) و جنگ (محمود جم) آغاز می شود. شوشتری انگیزه خود در نگارش خاطرات را رد اتهامات و رفع شبهاتی اعلام کرده که اسکندری در نطق خود درباره محمود جم مطرح ساخته و وی را مسبب اصلی وقایع مسجد گوهرشاد مشهد و قتل مدرّس شناسانده است. شوشتری به چگونگی قتل مدرّس اشاره ای نکرده و از سرنوشت عاملان یا آمران وقایع مسجد گوهرشاد نیز سخنی نگفته است. به گفته شوشتری، که نماینده مخصوص رضا شاه در آستان قدس بوده، وقایع مشهد، که به کشتار جمعی از زایران حرم رضوی و ساکنان مشهد در مسجد گوهرشاد منجر شد، با انتصاب فتح الله پاکروان به ایالت خراسان آغاز شده است. در آن اوان (۱۳۱۴ش) به فرمان شاه، استفاده از کلاه فرنگی (شاپو) به جای کلاه پهلوی اجباری شد. آیت الله قمی، از مراجع تقلید ساکن مشهد، با این امر مخالفت کرد.