درباره رمان گذر از رنجها

رمان گذر از رنجها نوشته الکسی تولستوی سه گانه ایست که به گفته خود نویسنده طی 22 سال نوشته شده و درست در روز حمله آلمان به شوروی به اتمام رسیده. این کتاب در غالب زندگی دو خواهر و داستان عشقهایشان که در گذر از رنجها دست نخورده باقی مانده به مفاهیمی انقلابی و وطن پرستانه می پردازد و حال و هوای شوروی سابق پس از جنگ جهانی اول و انقلاب اکتبر و درگیری های داخلی را بیان می کند. 

تم اصلی این رمان ميهن از دست رفته و بازیافته است. تولستوی حرکت توفانی عصر انقلاب و دراماتیسم شدید مبارزه اجتماعی را به خواننده منتقل کرده و وابستگی تکامل تدریجی قهرمانان کتاب را به وقایع عظیم زندگی ملی آشکار می سازد. قهرمانان اصلی این تریلوژی چهار روشنفکر به نام های داشا، کاتیا، تنگین و روشجین با انتخاب راه های مختلف می روند تا میهن سوسیالیستی شان را پذیرا شوند. این رمان سه جلدی همه تجربه های تاریخی رمان نویسی عظیم قرن نوزدهم روسیه را در بر دارد.  پر از تحرک و عمل است و به دریایی می ماند گاه توفنده و مهارناپذیر و گاه آرام و موزون همچون گاهواره ی آفتاب. تولستوی این رمان را بر زمینه ی ساخت تاریخی و در حال تحول ملت روس بنا کرده است. دامنه ی تاریخی آن (۱۹۱۴ تا ۱۹۱۹) فراز و نشیب های جنگ اول و سپس انقلاب اکتبر و جنگ های داخلی را دربر می گیرد و در عین حال تصویرگر حیات روشنفکرانه ی مسکو و پترزبورگ در این دوره ی خطیر است.

تولستوی کمال هنری را فدای قالب های سوویتی نکرده و عیب و هنر عناصر «سرخ» و «سفید» را به یکسان و بدون تعصب بیان کرده است. او خود سیروسلوک دشوار و دلنشینی داشت. ابتدا با انکار و تردید به انقلاب شوروی به اروپا مهاجرت کرد ولی به تدریج انقلاب را باور کرد و پشتیبان و پشتوانه ی آن شد.